Akademik Teşvik Ödeneği Taslağı (Beklentiler ve Hedefler Karşılanıyor mu?)
14 Kasım 2014 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 6564 Sayılı Yükseköğretim Personel Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun gereğince1; "akademik teşvik ödeneği" adı altında, öğretim elemanlarının proje, araştırma, yayın, tasarım, sergi, patent, bildiri, atıf ve ödül olmak üzere dokuz farklı akademik faaliyet türünü "teşvik" etme amacıyla düzenleme yapılmıştır. Söz konusu yasa maddesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi ise Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak bir yönetmelik kapsamında gerçekleştirilecektir. Bu çerçevede konuyla ilgili görüş oluşturmak amacıyla YÖK, web sayfasındaki "askıya çıkardık" başlığı altında oluşturulan taslak yönetmeliğe katkı amacıyla farklı görüş ve önerileri toplamak istediğini belirtmiştir.
Taslak yönetmelik hakkındaki tespit ve önerilerimizi sunmadan "akademik teşvik ödeneği"nin gerekçesini iki ana başlık altında açıklayabiliriz.
Birincisi, Türkiye’nin girmiş olduğu iddialı kalkınma hedeflerine (2023, 2053, 2071) ulaşmanın yolunun üniversitelerin bilim üretmesinden geçmektedir. Üniversitelerin seviyeleri bir ülkenin bulunduğu medeniyet ve kalkınmışlık seviyesinin en önemli göstergesidir. Dünya çapında bilim üretemeyen ülkelerin, dünyanın önde gelen ve kalkınmış ülkeler arasına girme şansı bulunmamaktadır. Bahsedilen seviyelerde üniversitelerin oluşturulmasının en önemli yolu nitelikli akademisyenlerden geçmektedir. Bunun içinde nitelikli beyinlerin akademiye çekmeye ve akademideki nitelikli beyinleri burada tutmak gerekmektedir
Akademisyenlerin hem başlangıç hem sonrası için maaş düşüklüğü akademisyenliği cazip bir meslek olmaktan çıkarmaktadır. 2002 den bu yana ortalama memur maaşının reel olarak %52 seviyesinde artmasına karşın, profesör maaşının %4 azalması, doçent maaşının %11 yardımcı Doçent maaşını %17 seviyelerinde artmış bir mağduriyete yol açmıştır. Bu noktada, "akademik teşvik ödeneği" akademik personelin gelirlerinde geçmişe ilişkin kayıpların telafi edici etki yapması beklenirken aynı zamanda akademisyenliği ekonomik açıdan da cazip yapmayı hedeflemektedir.
İkincisi, "akademik teşvik ödeneği" üniversitelerde üretken akademisyenleri ekonomik olarak ödüllendirmeyi ve teşvik etmeyi amaçlamaktadır. YÖK tarafından askıya çıkarılan "akademik teşvik ödeneği" çerçeve yönetmeliği incelendiğinde yukarıdaki hedeflere ulaşma da yetersiz olduğu görülmektedir. ...........Tam Metin
